กล้องโทรทรรศน์อวกาศฮับเบิล (Hubble Space Telescope) ตั้งตามชื่อของนักดาราศาสตร์นามว่า เอ็ดวิน ฮับเบิล (Edwin Hubble) เป็นกล้องโทรทรรศน์ชนิดสะท้อนแสง มีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางของกระจกปฐมภูมิ 2.4 เมตร ใช้สังเกตการณ์ได้หลายช่วงคลื่น เช่น แสงที่มองเห็น (visible light) อินฟราเรดใกล้ (near infrared) อัลตราไวโอเลต (ultraviolet)
สามารถสังเกตวัตถุท้องฟ้าที่อยู่ไกลที่สุดเท่าที่เคยมีมาซึ่งไกลถึง 13,000 ล้านปีแสง เป็นกล้องโทรทรรศน์ที่ส่งขึ้นสู่อวกาศไปกับยานขนส่งอวกาศดิสคัฟเวอรี เมื่อปี พ.ศ. 2533 ทำให้นักดาราศาสตร์ได้เห็นถึงความอัศจรรย์ของอวกาศในห้วงลึกที่ไม่เคยได้พบเห็นมาก่อน และมีส่วนสำคัญอย่างมากในการศึกษาและการวิจัยทางดาราศาสตร์ โดยเฉพาะอย่างยิ่งเรื่องการขยายตัวของเอกภพ
เกร็ดน่ารู้
เอ็ดวิน ฮับเบิล (Edwin Hubble) เกิดวันที่ 20 พฤศจิกายน ค.ศ. 1889 ฮับเบิลเป็นคนแรกที่ค้นพบว่ากาแล็กซีทางช้างเผือกของเรานั้นเป็นเพียงหนึ่งในหลาย ๆ กาแล็กซีในเอกภพ นับเป็นการเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่ในความเข้าใจเนื้อหาวิชาเอกภพวิทยา (Cosmology)
และยังค้นพบว่ากาแล็กซีมีการเลื่อนทางสีแดง (red-shift) ฮับเบิลศึกษาการเคลื่อนที่ของกาแล็กซีโดยใช้หลักการของปรากฎการณ์ดอพเพลอร์ (Doppler effect) วัดความเร็วของกาแล็กซีต่าง ๆ และค้นพบความสัมพันธ์ว่ากาแล็กซียิ่งอยู่ไกลจากผู้สังเกตยิ่งเคลื่อนที่ด้วยความเร็วสูงขึ้น เป็นสัดส่วนกับระยะทางระหว่างกาแล็กซีและผู้สังเกตซึ่งต่อมาได้ถูกเรียกว่า “กฎของฮับเบิล (Hubble’s law)” จากกฎนี้แสดงให้เห็นว่าเอกภพทั้งหมดกำลังขยายตัว ซึ่งสนับสนุนทฤษฎีการกำเนิดเอกภพว่าด้วยการระเบิดครั้งยิ่งใหญ่ (Big Bang Theory)
ที่มา
1) หนังสือเรียนรายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี โลก ดาราศาสตร์ และอวกาศ ม.6 เล่ม 5 (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2560)
2) britannica.com/biography/Edwin-Hubble
3) biography.com/scientist/edwin-hubble