เปิดเทอมมาพักใหญ่แล้ว ไม่แคล้วต้องจัดด่วน !
นั่นไง สื่อเรียนรู้คู่ชั้นเรียน เดินหน้ากันมาเติมความเข้าใจให้ห้องเรียนวิทยาศาสตร์ไม่ขาดระยะเลย
อุ่นเครื่องกันเบา ๆ ด้วยเรื่องที่หลาย ๆ คนอาจมองข้ามไปด้วยความคุ้นเคย เพราะแวดล้อมอยู่ในชีวิตประจำวันของเราอยู่แล้ว
“สสาร” อันมีสถานะเป็นได้ทั้งของแข็ง ของเหลว และแก๊ส นั่นไง
รอบนี้เลยไปเยี่ยม ๆ มอง ๆ สื่อการเรียนการสอนที่เข้ากับอุณหภูมิของบ้านเรากันหน่อย โปสเตอร์มัลติมีเดีย เรื่อง “การเปลี่ยนสถานะของสสาร” หนังสือเรียนวิทยาศาสตร์ ประถมศึกษาปีที่ 5 เล่ม 1 ที่คลังความรู้ SciMath สสวท https://www.scimath.org/resources/12465/index.html
สร้างความเข้าใจเรื่อง สสาร ซึ่งสามารถเปลี่ยนสถานะได้โดยไม่เปลี่ยนเป็นสารใหม่ เรียกว่า “การเปลี่ยนสถานะของสสาร” อันเป็นการเปลี่ยนแปลงทางกายภาพ ให้ความรู้ด้วยแอนิเมชัน ภาพ คลิป เนื้อหา และเสียงอธิบายแบบเป็นกันเอง
ว่ากันถึง “น้ำแข็ง” ที่พาให้หัวใจหายวับเมื่อเผลอตั้งทิ้งไว้แป๊บเดียวกลายเป็นน้ำไปครึ่งค่อนแก้ว แง ๆ
คนส่วนใหญ่มักเรียกติดปากว่า “ละลาย” ซึ่งไม่ถูกต้อง เพราะการละลายนั้น หมายถึง สารตั้งแต่สองชนิดขึ้นไปรวมกันมองเห็นเป็นเนื้อเดียวกัน
ดังนั้นที่ถูกต้องจึงต้องเรียกว่า “การหลอมเหลวของน้ำแข็ง” ต่างหาก
ขณะเดียวกัน “การแข็งตัว” เกิดขึ้นเมื่อของเหลวสูญเสียความร้อน ก็จะเปลี่ยนสถานะเป็น “ของแข็ง” เช่น ลูกเห็บ หรือ ไอติมหลอด ขนมหวานเย็นโบราณที่น้อง ๆ หลายคนอาจร้องอ๋อทันทีเมื่อได้เห็น ซึ่งก็ไม่ต้องไปตามค้นให้ยุ่งยากที่ไหนเพราะโปสเตอร์มัลติมีเดียเรื่องนี้ มีแนบคลิปประกอบคำอธิบายไว้ชัดเจน ส่วนใครจะตามลิ้มชิมรสของจริงก็หาได้ไม่ยากจากแหล่งท่องเที่ยวย้อนวันวารหลาย ๆ แห่งนั่นเอง
จากนั้นไปทำความรู้จักกับ “การระเหิดกลับ” ซึ่งเป็นสถานะที่เกิดขึ้นเมื่อของแข็งได้รับความร้อนจะเปลี่ยนสถานะเป็น “แก๊ส” โดยไม่ผ่านการเป็นของเหลว ก็เช่น การเกิดแม่คะนิ้ง ที่ดึงดูดนักท่องเที่ยวสายธรรมชาติมาสัมผัสความงามแม้สักครั้ง
สำหรับ “การควบแน่น” เกิดขึ้นเมื่อแก๊สสูญเสียความร้อนจนถึงระดับหนึ่ง จะเปลี่ยนสถานะเป็นของเหลว ซี่งที่พบได้ในชีวิตประจำวัน ได้แก่ การเกิดฝ้าที่กระจก การเกิดหมอก เป็นต้น
อีกหนึ่งการเปลี่ยนสถานะของสสารที่ใกล้ชิดกับชีวิตประจำวันคือ “การกลายเป็นไอ” ซึ่งเกิดขึ้นกับของเหลวเมื่อได้รับความร้อนจนถึงระดับหนึ่งจะเปลี่ยนสถานะเป็นแก๊ส โดยการกลายเป็นไอนี้เกิดได้ 2 ลักษณะคือ การระเหย และ การเดือด ที่พบได้บ่อยในชีวิตประจำวัน เช่น การระเหยของแอลกอฮอล์ การทำนาเกลือ หรือที่น้อง ๆ ร้องอ๋อได้ง่าย ๆ ก็เช่น การต้มน้ำ เป็นต้น
ยังมีบางสถานะของ สสาร ที่ไม่ได้เอ่ยถึง แต่มีอยู่ครบครันในโปสเตอร์มัลติมีเดียเรื่อง “การเปลี่ยนสถานะของสสาร” ไปค้นหากันได้ที่นี่จุดประกายความเข้าใจ ใช้ง่าย แถมด้วยตัวอย่างที่เด็ก ๆ คุ้นเคยรอบตัว
ตามหาสื่อการเรียนรู้คู่เปิดเทอม ใช้ฟรี ดีต่อใจ ไม่ว่าฤดูไหน ๆ ก็รีบไปดาวน์โหลดกันได้ที่ คลังความรู้ SciMath สสวท. https://www.scimath.org/desktop-application/item/12465-2021