การศึกษาเป็นปัจจัยหลักในการสร้างและพัฒนาความรู้ ความคิด ตลอดจนความประพฤติและคุณงามความดีของบุคคล

“…การศึกษาเป็นปัจจัยหลักในการสร้างและพัฒนาความรู้ ความคิด ตลอดจนความประพฤติและคุณงามความดีของบุคคล ให้บุคคลดำรงตนอยู่ในสังคมและในโลกได้อย่างมั่นคงและมีความสงบร่มเย็นได้ แม้ว่าโลกจะเปลี่ยนแปลงไปรวดเร็วเพียงใดก็ตาม…” 

สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี

ที่มา กองทุนเพื่อความเสมอภาคทางการศึกษา

สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงมุ่งมั่นในการพัฒนาคุณภาพชีวิตของพสกนิกรในด้านต่าง ๆ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในด้านการศึกษาสำหรับเยาวชน โดยเฉพาะเยาวชนด้อยโอกาสที่ขาดแคลนและ/หรืออาศัยในถิ่นทุรกันดาร เพื่อให้มีความรู้และสามารถดำรงชีวิตในสภาวะแวดล้อมที่มีการเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็วได้อย่างเท่าทัน

สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (สสวท.) ตระหนักถึงความสำคัญของเยาวชนในกลุ่มดังกล่าว และได้ร่วมสนองพระราชดำริสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี ในการพัฒนาเยาวชนด้อยโอกาสในถิ่นทุรกันดารผ่านโครงการต่าง ๆ ดังนี้

1. โครงการจัดทำสื่อ 60 พรรษา สสวท. ร่วมกับ โครงการส่วนพระองค์สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้ากรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี (คสธ.) และ สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (สพฐ.) จัดทำชุดกิจกรรมการเรียนรู้สำหรับใช้ในโรงเรียนประถมศึกษาขนาดเล็กที่มีครูไม่ครบชั้น หรือโรงเรียนที่ตั้งอยู่ในถิ่นทุรกันดาร ซึ่งในชุดกิจกรรมจะประกอบด้วยชุดการจัดกิจกรรมการเรียนรู้สำหรับครูผู้สอน และชุดกิจกรรมการเรียนรู้สำหรับนักเรียน โดย สสวท. รับผิดชอบในวิชาวิทยาศาสตร์ คณิตศาสตร์ และเทคโนโลยี (วิทยาการคำนวณ) โดยผลการวิจัยการใช้สื่อ 60 พรรษา พบว่าครูสามารถนำไปใช้ได้และช่วยพัฒนาคุณภาพการศึกษาในโรงเรียนขนาดเล็กได้ดี ต่อมา สพฐ. ได้ขยายผลนำสื่อ 60 พรรษาไปใช้ในโรงเรียนประถมศึกษาขนาดเล็กอื่น ๆ และโรงเรียนขยายโอกาสทุกโรงเรียน เพื่อพัฒนาการศึกษาในระดับประถมศึกษาให้ดียิ่งขึ้น

นอกจากนี้ หลังจากกระทรวงศึกษาธิการ ได้ประกาศใช้มาตรฐานการเรียนรู้ และตัวชี้วัด กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ วิทยาศาสตร์ (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2560) ตามแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 25541 ตามคำสั่งกระทรวงศึกษาธิการ ที่ สพฐ.1239/2560 ลงวันที่ 7 สิงหาคม 2560 สสวท. ได้ปรับปรุงชุดกิจกรรมการเรียนรู้สำหรับครู และชุดกิจกรรมการเรียนรู้สำหรับนักเรียน ในกลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ และกลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ เพื่อให้สอดคล้องกับหลักสูตรใหม่ (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2560) และเพื่อให้สะดวกต่อการนำไปใช้จึงจัดแยกเป็นรายชั้นปีตั้งชั้นประถมศึกษาปีที่ 1-6

ดาวน์โหลดสื่อ 60 พรรษา ที่  https://www.scimath.org/60phransaipst 

2. โครงการจัดทำสื่อ 65 พรรษา สื่อ 65 พรรษา เริ่มดำเนินการเมื่อปี พ.ศ. 2563 โดย สสวท. และ สพฐ. ในโอกาสที่สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้ากรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงมีพระชนมายุ 65 พรรษา เป็นชุดการเรียนรู้สมบูรณ์แบบ (Comprehensive Learning Package) ที่ครอบคลุมจุดประสงค์ หลักสูตรอิงมาตรฐานและเชื่อมโยงสู่สมรรถนะ โดยในชุดประกอบด้วย ชุดกิจกรรมการจัดการเรียนรู้ระดับมัธยมศึกษาตอนต้น สำหรับโรงเรียนขนาดเล็ก โรงเรียนตำรวจตระเวนชายแดน และโรงเรียนพระปริยัติธรรม เพื่อส่งเสริมการเรียนรู้และพัฒนาคุณภาพของผู้เรียน ซึ่งสื่อชุดนี้เน้นการเรียนรู้ผ่านบริบทในชีวิตจริงของผู้เรียนและในชุมชม โดยบูรณาการให้เชื่อมโยงสาระต่าง ๆ กับชีวิตจริง ปัจจุบันอยู่ระหว่างการทดลองใช้ชุดกิจกรรมในโรงเรียนนำร่อง

ดาวน์โหลดสื่อ 65 พรรษา ที่ https://contentcenter.obec.go.th/

3. โครงการบ้านนักวิทยาศาสตร์น้อย ประเทศไทย เป็นโครงการที่สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงพระกรุณาพระราชทานพระราชดำริให้พิจารณาริเริ่มดำเนินการนำร่องในประเทศไทย โดยได้ทอดพระเนตรตัวอย่างโครงการนี้ คราวเสด็จพระราชดำเนินเยือนประเทศเยอรมนี เมื่อปี พ.ศ. 2552 ซึ่งคณะกรรมการโครงการบ้านนักวิทยาศาสตร์น้อย ประเทศไทย ได้ติดต่อกับมูลนิธิ Haus der kleinen Forscher เพื่อขออนุญาตนำกิจกรรมนี้มาใช้ในประเทศไทยเพื่อพัฒนาความรู้และทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ของเด็กไทย สร้างทัศนคติที่ดีในการเรียนรู้ให้กับเด็กระดับปฐมวัย (อายุ 3-6 ปี) ซึ่งเป็นช่วงอายุที่เหมาะแก่การส่งเสริมการเรียนรู้มากที่สุด โดยใช้รูปแบบการจัดการเรียนรู้แบบโครงงาน/โครงการผ่านการตั้งคำถามและหาคำตอบด้วยตนเอง ส่งเสริมให้เด็กมีความกระตือรือร้นที่จะเรียนรู้และบ่มเพาะความสามารถในการแก้ปัญหาผ่านกระบวนการสืบเสาะหาความรู้ ที่เหมาะสมกับวัยและสอดคล้องกับการเรียนรู้และธรรมชาติทางวิทยาศาสตร์ สำหรับโครงการบ้านนักวิทยาศาสตร์น้อยนี้ สสวท. ได้ร่วมสนองพระราชดำริในบทบาทของการร่วมออกแบบกิจกรรมการเรียนรู้ รวมถึงเป็นผู้นำเครือข่ายท้องถิ่น (Local Network; LN) ในการอบรมและพัฒนาครูและบุคลากรการศึกษาในโครงการ

เว็บไซต์บ้านนักวิทยาศาสตร์น้อย ประเทศไทย www.littlescientistshouse.com/

4. โครงการพัฒนาครูและบุคลากรทางการศึกษาในโรงเรียนโครงการพระราชดำริ​สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ซึ่ง สสวท. ดำเนินการพัฒนาครูผู้สอน​วิทยาศาสตร์ คณิตศาสตร์ และเทคโนโลยี ในโรงเรียนโครงการพระราชดำริฯ เพื่อเพิ่มพูนศักยภาพด้านวิชาการแก่ครูโรงเรียนในโครงการพระราชดำริฯ รวมถึงสนับสนุน สื่อ อุปกรณ์ประกอบการเรียนการสอนวิทยาศาสตร์ คณิตศาสตร์ และเทคโนโลยี เพื่อให้​ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียนในโรงเรียนโครงการพระราชดำริฯ สูงขึ้น และนักเรียน​ได้พัฒนาความรู้ ความสามารถ สติปัญญาเพื่อใช้ให้เกิดประโยชน์แก่ประเทศชาติต่อไป ​โดยกลุ่มเป้าหมายของการดำเนินการ ได้แก่ โรงเรียนตำรวจตระเวนชายแดน จำนวน 222 โรงเรียน และโรงเรียนพระปริยัติธรรม จำนวน 71 แห่ง (จ.เชียงราย จ.น่าน จ.แพร่ จ.พะเยา จ.ลำปาง และ จ.ศรีสะเกษ)

โดย สสวท. ได้ดำเนินการพัฒนาครูผู้สอนในวิชาวิทยาศาสตร์ คณิตศาสตร์ และเทคโนโลยี และพัฒนาปรับปรุงสื่อ หลักสูตร กิจกรรมทางด้านวิทยาศาสตร์ คณิตศาสตร์ และเทคโนโลยี สำหรับใช้ในโรงเรียนในโครงการพระราชดำริฯ ให้เหมาะสมกับบริบทท้องถิ่นของโรงเรียน ​รวมถึงการสนับสนุนหนังสือเรียน คู่มือครู  สื่อ อุปกรณ์ทางวิทยาศาสตร์ คณิตศาสตร์ และเทคโนโลยี ​และติดตามผลการพัฒนาครูผู้สอนในวิชาวิทยาศาสตร์ คณิตศาสตร์ และเทคโนโลยี ผลจากการอบรมและติดตามผลพบว่าครูที่ได้รับการพัฒนาจาก สสวท. มีความรู้ความเข้าใจทักษะปฏิบัติในเนื้อหากลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี สามารถจัดกิจกรรมการเรียนการสอนให้กับนักเรียน โดยส่งเสริมให้นักเรียนได้พัฒนากระบวนการสืบเสาะหาความรู้ทางวิทยาศาสตร์ กระบวนการคิด และมีเจตคติที่ดีต่อวิชาวิทยาศาสตร์ คณิตศาสตร์ และเทคโนโลยี นำไปสู่การยกระดับคุณภาพการศึกษาในโรงเรียนได้


ส่งข้อความถึงเรา